ساراسواتی یکی از الهه های اصلی در آیین هندو است که به عنوان الهه دانش ، هنر ، موسیقی ، گفتار ، حکمت و یادگیری شناخته می شود .
پیشینه و اهمیت :
-
نام و منشأ : نام “ساراسواتی” از واژه سانسکریت “ساراسوات” گرفته شده است که به رودخانه ساراسواتی اشاره دارد . در وداها ، این رودخانه به عنوان یک موجودیت مقدس شناخته می شد و به الهه ساراسواتی ارتباط داشت .
-
نقش در هندوئیسم : ساراسواتی به عنوان یکی از سه الهه اصلی ، به همراه لاکشمی (الهه ثروت) و پارواتی (الهه قدرت و باروری) ، تریدیوی (سه الهه) را تشکیل می دهند . او همسر برهما ، خدای آفرینش است و به عنوان مادر وداها (متون مقدس هندو) شناخته می شود .
ویژگی ها و نمادها :
-
چهار دست : ساراسواتی معمولاً با چهار دست نشان داده می شود . هر دست نماد یک جنبه از شخصیت انسانی است :
-
کتاب مقدس : نماد دانش و یادگیری .
-
لوتوس : نماد پاکی و حقیقت .
-
وینا : ساز موسیقی که نشان دهنده هنر و خلاقیت است .
-
مالا (تسبیح) : نماد مراقبه و تعمق .
-
رنگ سفید : او اغلب با لباس های سفید نشان داده می شود که نماد خلوص و پاکی است .
-
وسیله نقلیه : ساراسواتی بر روی یک غاز سفید یا قو سوار می شود ، که نشان دهنده تمیزی و تبعیض است .
عبادت و جشن ها :
-
ساراسواتی وندانا : آواز خواندن به افتخار ساراسواتی در آغاز و پایان درس ها یا جلسات یادگیری بسیار رایج است .
-
واسانت پانچامی : این جشنواره به افتخار تولد ساراسواتی برگزار می شود و در روز پنجم ماه ماگ ها (ژانویه-فوریه) جشن گرفته می شود . در این روز ، مردم به دانش ، هنر و موسیقی احترام می گذارند و به ساراسواتی دعا می کنند .
تأثیر در فرهنگ :
-
در بودیسم : ساراسواتی نیز در بودیسم به عنوان الهه دانش و هنر شناخته می شود و با مانجوشری ، بودیساتوای خرد ، همتایی دارد .
-
تأثیر فرهنگی : او نمادی از آگاهی و خرد است و بسیاری از مدارس ، دانشگاه ها و موسسات هنری در هند به افتخار او نام گذاری شده اند .
